Tìm hiểu các trường phái hội họa trên thế giới

Hội họa không chỉ đơn thuần là việc sử dụng nét cọ và màu sắc, mà nó còn là nghệ thuật tái hiện sống động cảnh vật và tâm hồn. Nó là công cụ ghi lại những biến đổi trong cuộc sống và con người trước khi chúng được viết thành lịch sử. Tương tự như sự đa dạng của các loại hình nghệ thuật khác, hội họa phát triển theo từng giai đoạn của thời gian và có những lĩnh vực riêng biệt.

Các phong cách hội họa trên khắp thế giới là vô cùng đa dạng, xuất hiện ở mọi quốc gia và trong mọi thời kỳ lịch sử. Trong bài viết này, VanHoc.net chia sẻ đến bạn các trường phái hội họa trên thế giới. Cùng tham khảo ngay nhé!

=>> Top 10 họa sĩ nổi tiếng và có sức ảnh hưởng nhất thế giới

=>> Những họa sĩ nổi tiếng và có sức ảnh hưởng nhất Việt Nam

Trường phái hội họa là gì?

Hội họa là một dạng nghệ thuật bên cạnh đồ họa mỹ thuật và điêu khắc. Nó có thể được hiểu đơn giản là ngôn ngữ để truyền tải ý tưởng thông qua các tác phẩm, sử dụng kỹ thuật (nghệ) và phương pháp (thuật) của nghệ sĩ. Thuật ngữ “trường phái” được sử dụng để chỉ một phong cách riêng biệt, phân loại một nhóm các nghệ sĩ có chung một kỹ thuật và phương pháp thể hiện.

Hội họa đã tồn tại từ rất lâu, thậm chí trước cả khi chữ viết của con người được phát minh. Dựa trên nghiên cứu về lịch sử mỹ thuật, ta có thể kết luận rằng hội họa là một loại ngôn ngữ dùng để truyền đạt ý tưởng thông qua các tác phẩm sử dụng kỹ thuật và phương pháp của nghệ sĩ. Thuật ngữ “trường phái” được dùng để phân loại một nhóm họa sĩ có chung kỹ thuật và phương pháp thể hiện.

Các trường phái hội họa trên thế giới

1. Trường phái ấn tượng – Impressionism (1874 – 1886)

Trường phái ấn tượng được khởi nguồn từ Pháp vào thế kỷ 19, và được đặt tên theo một trong những bức tranh nổi tiếng nhất của Claude Monet: “Impression, soleil levant” (Ấn tượng về mặt trời mọc). Sự bùng nổ và phát triển của trường phái này bắt đầu từ những năm 1970, khi thành phố trở thành điểm đến chính của nó. Thời kỳ này cũng được coi là thời kỳ hoàng kim của trường phái ấn tượng.

Những bức tranh của trường phái hội họa ấn tượng nổi bật với việc sử dụng màu sắc tươi sáng và cái nhìn hiện đại về thế giới. Trên phương diện kỹ thuật, các họa sĩ đã phá vỡ lối vẽ truyền thống bằng cách sử dụng nét vẽ ngắn và sự pha trộn màu sắc đa dạng để tái hiện cảnh vật một cách rõ ràng và sâu sắc.

Hầu hết các nghệ sĩ ấn tượng đều sử dụng sự tương phản mạnh mẽ của màu sắc. Trong số những họa sĩ tiêu biểu của trường phái ấn tượng có Mary Cassatt, Paul Cezanne, Edgar Degas, Max Liebermann, …

2. Trường phái hậu ấn tượng – Post Impressionism (1886 – 1910)

Sau giai đoạn ấn tượng, nhiều nghệ sĩ bắt đầu khám phá và phát triển các phong cách riêng của họ, được tổng hợp dưới thuật ngữ chung là “hậu ấn tượng” – đại diện cho những nghệ sĩ của thời kỳ này. Thuật ngữ “hậu ấn tượng” được đặt ra bởi nhà phê bình người Anh Roger Fry để mô tả các họa sĩ như Paul Cézanne, Paul Gauguin, Vincent Van Gogh. Các nghệ sĩ trong trường phái này đã phản đối những quan điểm cố định của trường phái ấn tượng, họ tìm cách thể hiện cá nhân tính của mình và tạo ra một nghệ thuật mới với một tuyên bố thẩm mỹ khác biệt.

Paul Cezanne, Paul Gauguin, Vincent Van Gogh với ba phong cách hiện thực của họ đã làm phong phú và đa dạng hóa nền hội họa, mặc dù chỉ trong một giai đoạn nghệ thuật ngắn ngủi, nhưng chúng đã phản ánh rõ ràng và hấp dẫn, dự báo cho sự phát triển mạnh mẽ của nghệ thuật trong thế kỷ XX.

3. Trường phái dã thú – Fauvism (1905 – 1909)

Sự ra đời của trường phái dã thú đã khắc phục nhược điểm của trường phái ấn tượng. Trong trường phái ấn tượng, việc tập trung chủ yếu vào ánh sáng thường làm mất đi sự nổi bật của đường nét cảnh vật và đối tượng trong tranh.

Trường phái dã thú là một trong những phong cách nghệ thuật hiện đại, nổi bật với sự cá tính mạnh mẽ qua việc sử dụng những đường nét đậm màu, rõ ràng để miêu tả các đối tượng trong tranh. Có thể nói, tranh của trường phái nghệ thuật dã thú mang đậm phong cách “nổi loạn” với việc sử dụng màu sắc theo quy luật tự nhiên. Trong số các họa sĩ tiêu biểu của trường phái dã thú có thể kể đến Henri Matisse, Vlaminck, Andre Derain,…

4. Trường phái biểu hiện – Expressionism (1906 – 1919)

Trường phái Biểu hiện bắt đầu xuất hiện và phát triển ở châu Âu vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, đặc trưng bởi việc nhấn mạnh vào thể hiện cảm tính, tình cảm của người nghệ sĩ. Những cảm xúc này thường được kích thích bởi các sự kiện quan trọng hoặc sự tương tác giữa nhiều cá nhân, cũng có thể bởi sự xuất hiện của các xu hướng nghệ thuật đa dạng. Trường phái này biểu hiện qua nhiều lĩnh vực nghệ thuật như hội họa, văn học, điện ảnh,…

5. Trường phái lập thể – Cubism (1909 – 1926)

Đây là trường phái hội họa đã gây ra một cuộc cách mạng trong lĩnh vực hội họa và điêu khắc tại châu Âu vào đầu thế kỷ XX. Chủ nghĩa Lập thể được khởi xướng bởi Georges Braque và Pablo Picasso vào năm 1906 tại Montmartre, một trong những khu phố nổi tiếng của Paris, được biết đến với tên gọi “thành phố ánh sáng”. Năm 1908, họa sĩ Louis Vauxcelles lần đầu tiên sử dụng thuật ngữ “hình khối” để chỉ những hình khối kỳ lạ, sau đó từ này trở thành cụm từ chính thức để mô tả trường phái này.

Các đối tượng trong tác phẩm của những họa sĩ Lập thể thường được phân tích, mổ xẻ và tái hợp dưới dạng trừu tượng. Người nghệ sĩ quan sát chủ thể bằng cách chia nhỏ nó thành các phần khác nhau, từ nhiều góc độ khác nhau. Điểm đặc biệt của chủ nghĩa Lập thể là việc không tuân theo quy luật của bức tranh, khiến cho người xem gặp khó khăn trong việc nhận biết chiều sâu của tác phẩm. Các họa sĩ tiêu biểu của trường phái này bao gồm Pablo Picasso, Georges Braque, Liubov Popova,…

6. Trường phái vị lai – Futurism (1909 – 1918)

Chủ nghĩa tương lai là một trường phái nghệ thuật tiết lộ một cách trần trụi sự bất mãn đối với xã hội trong thời đại hiện tại. Các họa sĩ của phong trào này đã sử dụng kỹ thuật điểm bàng màu từ trường phái ấn tượng mới và các yếu tố của chủ nghĩa lập thể để tạo ra sự kết hợp phong phú về hình thức, nhịp điệu màu sắc, và ánh sáng… Từ những yếu tố này, họ muốn truyền đạt cảm giác và sự đồng nhất của tâm hồn cùng với cấu trúc phức tạp của thế giới.

7. Trường phái dada – Dadaism (1916 – 1922)

Những người theo trường phái Dadaism đã nỗ lực làm sáng tỏ tất cả các ý tưởng và nguyên tắc mới lạ. Dada là một phong trào văn học nghệ thuật (đặc biệt là trong hội họa) phản đối mạnh mẽ sự tự mãn của các nghệ sĩ và nhà văn ở Mỹ, và đặt ra việc chống lại sự tự mãn trong đó, sức mạnh sáng tạo nghệ thuật được định hướng để phản kháng chính nghệ thuật.

Phong trào này ra đời do tâm trạng mất mát và bất mãn do ảnh hưởng của Đại chiến thế giới lần thứ nhất, khi một số nghệ sĩ từ nhiều trường phái khác nhau đã phản ứng với sự mỉa mai, sự cay đắng, thậm chí là với những tư tưởng vô chính phủ. Qua các biểu hiện của họ, tính phi lý và tư tưởng phản đối đã trở thành hai điểm đặc biệt nhất.

8. Trường phái siêu thực – Surrealism (1924 – 1938)

Trường phái siêu thực thể hiện các tác phẩm nghệ thuật thông qua hình ảnh và ngôn từ nhằm khám phá sức mạnh của tâm trí. Đây là một phong cách nghệ thuật có nguồn gốc từ chủ nghĩa tượng trưng và phân tâm học, đặt tính phi lý trên hết. Trong trường phái này, việc thể hiện nội tâm và tư duy tự nhiên của con người được ưu tiên hơn là sự ràng buộc bởi lý trí, logic, đạo đức, thẩm mỹ, kinh tế, hoặc tôn giáo.

9. Trường phái ấn tượng trừu tượng – Abstract Expressionism (1940)

Đây là một phong cách nghệ thuật mới đặc biệt hướng đến kiến trúc hiện đại. Trường phái này được sử dụng phổ biến trong thiết kế các công trình và nhà ở. Nghệ thuật trừu tượng thường được hiểu là sự biểu hiện không chính xác của một cơ thể hoặc hình thức vật chất. Khi tạo ra các tác phẩm trừu tượng, nghệ sĩ thường chọn một đối tượng và biểu hiện nó một cách đơn giản hoặc phóng đại. Do đó, màu sắc và họa tiết trong các tác phẩm thường mang nhiều ý nghĩa ẩn sau đằng sau.

10. Trường phái Kinetic Art (1950 – 1960)

Nghệ thuật Kinetic tập trung vào việc khám phá những cảnh nghệ thuật giàu cảm xúc, và đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực này. Trường phái này lấy cảm hứng từ nhiều nền văn hóa nghệ thuật, cũng như từ tự nhiên và khoa học.

11. Trường phái Pop Art (1961 – 1968)

Pop Art là một phong trào nghệ thuật mới xuất hiện ở Anh vào những năm 1950 của thế kỷ 20. Tuy nhiên, nơi nó phát triển mạnh mẽ nhất và ghi dấu ấn sâu đậm trong lịch sử mỹ thuật là ở Mỹ.

Pop Art nổi tiếng với việc sử dụng các chủ đề phổ biến và quen thuộc đối với mọi người, như các ngôi sao trong ngành âm nhạc, điện ảnh, nhãn hiệu sản phẩm, tranh quảng cáo, bao bì, và thậm chí cả đôi giày hay tờ báo để tạo ra các tác phẩm nghệ thuật.

Phong cách biểu đạt của Pop Art chấp nhận mọi phương tiện có thể. Ví dụ, bức tranh “Marilyn Monroe” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Pop Art, được tạo ra thông qua phương pháp in lưới, công nghệ máy móc.

Nhiều tác phẩm khác được tạo ra bằng cách sử dụng phần mềm máy tính hoặc in ấn máy móc. Nhiều tác phẩm thậm chí còn sử dụng “vật thật” như báo, lon bia, chai lọ làm phần của tranh. Một số bức tranh đắt giá nhất trong trường phái này thường là minh họa cho truyện tranh.

12. Trường phái Op Art (1964 – 1967)

Việc ra đời của trường phái này có liên quan chặt chẽ đến tạp chí Time. Năm 1964, tạp chí này đã xuất bản một bài báo về một làn sóng nghệ thuật mới, liên quan đến hiện tượng ảo giác.

13. Trường phái Minimalism (1966 – 1970)

Trường phái này đã nhận được nhiều chỉ trích từ công chúng vì họ thường khó lòng chấp nhận rằng một loạt các hình lập phương, hai hình chữ nhật đặt cạnh nhau, hoặc thậm chí năm khối hình hộp treo trên tường có thể được coi là nghệ thuật. Sự đơn giản tối đa, sự kiệm lời là những đặc điểm chính của trường phái Minimalism.

14. Trường phái nghệ thuật nhận thức – Conceptual Art (1960 – 1970)

Trường phái này đánh dấu sự kết thúc của thời kỳ hiện đại trong nghệ thuật. Có thể nói rằng trường phái này đã hoàn thành một giai đoạn với những ý tưởng nghệ thuật mới, khởi đầu từ trường phái ấn tượng. Ngày nay, các phong cách nghệ thuật hậu hiện đại và tân hiện đại đã phát triển và trở nên phổ biến, nhưng các giá trị của nghệ thuật hiện đại vẫn tiếp tục tồn tại và còn đáng giá theo thời gian.

15. Các trường phái hội họa khác

Trong khu vực Châu Á, các trường phái như Thư pháp và Thủy Mặc của Trung Quốc gần gũi với chúng ta nhất. Chúng đã có sức ảnh hưởng rất lớn đối với các quốc gia khác trong khu vực và thậm chí làm nổi bật trên phạm vi quốc tế, bao gồm cả Châu Âu và Châu Mỹ.

Lời kết:

Sự không ngừng phát triển của các trường phái hội họa đã mang lại những tác phẩm có giá trị đặc biệt cho đến ngày nay. Các trường phái hội họa đã nhập vào cuộc sống thông qua các tác phẩm nghệ thuật, giúp mọi người có thể tận hưởng và thêm vẻ đẹp cho cuộc sống hàng ngày. Đặc biệt, việc trang trí không gian bằng các bức tranh treo tường hiện đại đã trở thành điểm nhấn đặc biệt.

Mỗi trường phái hội họa đều có quan điểm riêng về cái đẹp, và quyết định cách lựa chọn chủ đề, phong cách sáng tạo và xử lý kỹ thuật chất liệu để đạt được hiệu quả mong muốn. Khi xã hội phát triển và nhận thức của con người cao hơn, các trường phái hội họa càng trở nên mạnh mẽ và xuất hiện nhiều phong cách mới. Mong rằng bài viết sẽ giúp bạn hiểu chi tiết hơn về các trường phái hội họa trên thế giới. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào đừng quên để lại bình luận dưới đây nhé!