Phủ Dầy Nam Định là địa điểm du lịch tâm linh, thu hút hàng triệu du khách trên khắp cả nước ghé thăm. Quần thể di tích Phủ Dầy thờ Mẫu Liễu Hạnh và thường xuyên diễn ra các nghi lễ Chầu văn tiêu biểu của Nam Định. Để tìm hiểu chi tiết hơn về Phủ Dầy Nam Định, mời bạn cùng VanHoc.net tham khảo ngay bài viết này nhé!
=>> Chẳng thơm cũng thể hoa nhài, Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An
=>> Người Sài Gòn: Tính cách và văn hóa người Sài Gòn
1. Phủ Dầy Nam định ở đâu?
Phủ Dầy nằm tại xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định, là một khu vực kiến trúc tín ngưỡng bao gồm 20 di tích mà Chúa Liễu Hạnh đã gắn bó suốt cuộc đời và sứ mệnh của mình. Đây là một điểm du lịch tâm linh nằm giữa vùng núi non, nơi mà thiên nhiên hùng vĩ làm nổi bật phong cảnh tuyệt đẹp.
Phủ Dầy ở Nam Định không chỉ là một khu vực lịch sử mà còn là nơi đong đầy những giai thoại huyền bí và có giá trị văn hóa đặc biệt. Theo truyền thuyết, Chúa Liễu Hạnh, vì lòng thương nhớ gia đình, đã để quên một chiếc giày trước khi trở về thiên đình, và từ đó nơi này được gọi là Phủ Giầy.
2. Phủ Dầy Nam Định thờ ai?
Đền phủ Dầy tựa như một khu phức hợp của các đền thờ, bao gồm nhiều ngôi đền nhỏ được ghép lại. Trong số này, Thánh Mẫu Liễu Hạnh, một trong “tứ bất tử” được dân gian tôn kính và suy tôn như một nhân vật trung tâm, được thờ phụng trong các di tích đền phủ ở Phủ Dầy, bao gồm Phủ Tiên Hương (đền chính), Vân Các, Công Đồng Từ, lăng bà chúa Liễu Hạnh và Phủ Tổ. Ngoài ra, tại Phủ Dầy còn có các đền thờ dành cho chồng của Mẫu, người ngoại, và cũng thờ Lý Nam Đế.
Thánh Mẫu Liễu Hạnh được mô tả trong sử tích là con của vua Ngọc Hoàng, được biết đến với tên gọi Đệ Nhị Quỳnh Hoa công chúa. Với việc giảm xuống thế gian ba lần trong các thế kỷ XV, XVI và XVII, Thánh Mẫu Liễu Hạnh trở thành biểu tượng của lòng trung trinh, hiếu thảo, và tốt lành, với sự hoàn thiện trong đức hạnh và nhân cách.
3. Phủ Dầy Nam Định cách Hà Nội bao nhiêu km?
Phủ Dầy Nam Định cách Hà Nội khoảng 87km, nếu bạn đến từ Hà Nội, bạn có thể đi theo cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ – Ninh Bình, sau đó re xuống hướng Nam Định. Khi tới giao cắt Hà Nam – Phủ Lý, rẽ xuống đường cũ số 21A khoảng 12km, đi qua cầu Họ, công viên nghĩa trang Thanh Bình và rẽ phải vào đường tỉnh lộ 56. Tiếp tục đi khoảng 10km và qua ngã tư Đồng đội là sẽ đến địa phận Phủ Dầy.
Nếu bạn đến từ Hải Phòng, Thái Bình hoặc Thành phố Nam Định, bạn có thể di chuyển theo quốc lộ 10 và đi qua khu công nghiệp Hòa Xá, Nam Định. Khi đến Thành phố Nam Định, tiếp tục đi theo quốc lộ 38B (đường cũ số 12), vượt qua cầu An Duyên và cầu Bất Di khoảng 2km để đến ngã 3 Dần – chợ Viềng Phủ. Rẽ trái và đi thêm khoảng 1km sẽ đến Khu di tích Phủ Dầy. Hoặc bạn có thể đi thêm 10km từ Khu công nghiệp lên trung tâm thị trấn Gôi, rồi rẽ phải và đi khoảng 4km để đến Phủ Dầy.
Tên Phủ Dầy xuất phát từ làng Kẻ Dầy, và có thể gọi là Phủ Giầy hoặc Phủ Giầy Nam Định do sự đa dạng trong phát âm Tiếng Việt, tùy thuộc vào vùng miền mà phát âm có thể khác nhau, dẫn đến những sai sót trong việc viết chính tả.
4. Đến Phủ Dầy Nam Định cầu gì?
Trong những ngày đầu Xuân, mọi người lại đổ về Phủ Dầy với sự nô nức, để tham dự lễ chùa và cầu chúc cho những điều may mắn, bình an trong năm mới sắp đến. Từ người già đến những đứa trẻ, tất cả đều đi cùng bố mẹ đến đền thắp hương và cầu nguyện cho may mắn.
Thánh Mẫu Liễu Hạnh nổi tiếng với lòng hiếu đạo, và được người dân truyền tụng và tôn kính như một thánh Mẫu, biểu tượng cho lòng nhân ái và hiếu thảo của người mẹ. Vì điều này, mọi người đến từ khắp nơi đều có mong muốn bày tỏ lòng kính trọng của họ đối với Thánh Mẫu.
5. Phủ Dầy Nam Định có lễ hội nào?
Mỗi năm, vào thượng tuần tháng 3 âm lịch (thường vào ngày 3/3), du khách từ khắp nơi trên thế giới lại náo nức hành hương về Phủ Dầy để tham dự lễ hội và bày tỏ lòng biết ơn đối với Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh. Dù có nhiều lễ hội khác ở Việt Nam cũng thờ phụng bà Chúa Liễu Hạnh, nhưng lễ hội ở Phủ Dầy, Vụ Bản, Nam Định vẫn được coi là long trọng và đông đảo nhất.
Lễ hội Phủ Dầy tại Nam Định là sự kết hợp tài tình giữa các nghi lễ trang trọng và các hoạt động văn hóa dân gian đặc sắc. Một trong những nét đặc trưng là nghi lễ rước Thánh Mẫu từ Phủ Tiên Hương lên chùa Gôi, với một đoàn rước dài hơn cả con rồng, đi đồng hành với dàn nhạc và bát âm phường… Mỗi bước diễu hành đều tràn ngập sự sôi động và sinh động.
Tiếp theo là hội hoa trượng (kéo chữ), một truyền thống độc đáo liên quan đến câu chuyện của Phủ Dầy. Mỗi lần xếp chữ đều cần đến 100 người, mỗi người đều mặc đồng phục và cầm một cái gậy dài 2 mét. Người điều khiển được gọi là tổng cờ. Khi bắt đầu, dưới nhịp trống và chiêng, họ xếp ra những dòng chữ mang ý nghĩa sâu sắc.
Trong lễ hội này, du khách còn được chứng kiến rước thỉnh kinh, rước kiệu bát cống long đình, xem múa rồng trên núi Tiên Hương… Và khi đêm buông xuống, họ sẽ được thả mình vào không gian của những điệu Chầu Văn cảm động, ngắm nhìn những đèn lồng lung linh, cầu chúc cho một năm mới tràn đầy hạnh phúc.
Lễ hội Phủ Dầy không chỉ là sự kết hợp của nhiều giá trị lịch sử và văn hóa tín ngưỡng, mà còn là hiện thân của văn hóa dân gian đặc trưng của người dân nông nghiệp trên vùng đồng bằng Bắc Bộ, cùng với tín ngưỡng bản địa của người Việt. Lễ hội này đã được ghi nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia và là một trong những thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện cho loài người.
6. Nghi thức của lễ hội Phủ Dầy Nam Định gồm những?
Lễ hội Phủ Dầy được biết đến với ba nghi lễ chính:
- Lễ Rước Mẫu Thỉnh Kinh: Đây là lễ rước kéo dài với sự tham gia của đoàn rồng rắn, dàn nhạc và phường bát âm, từ Phủ Tiên Hương đến chùa Gôi, tạo nên một không khí trang trọng và sôi động.
- Lễ Rước Đuốc: Diễn ra trong khu vực đền, phủ và lăng thuộc quần thể Di tích lịch sử – văn hóa Phủ Dầy, lễ rước đuốc là một phần không thể thiếu của nghi thức lễ hội.
- Lễ kéo chữ Hoa Trượng Hội: Mỗi lần xếp chữ, cần đến khoảng 100 người phu cờ, mặc đồng phục và cầm gậy dài 2 mét. Người điều khiển, được gọi là tổng cờ, sẽ điều hướng việc xếp chữ theo nhịp trống chiêng và tạo ra những dòng chữ mang ý nghĩa.
Ngoài ba nghi lễ chính trên, lễ hội còn bao gồm nghi lễ hầu đồng, một phần không thể thiếu của tín ngưỡng dân gian, đặc biệt là trong việc thờ Mẫu, diễn ra suốt thời gian của lễ hội. Đồng thời, còn có lễ rước thỉnh kinh, rước kiệu bát cống long đình, múa rồng hội trên núi Tiên Hương, điệu Chầu Văn cùng với việc ngắm những đèn lồng lung linh, tất cả tạo nên một không gian trang trọng và ấm áp, gửi gắm những lời cầu chúc đầu xuân.
7. Kinh nghiệm đi lễ Phủ Dầy Nam Định
Bởi vì quần thể Phủ Dầy rất rộng lớn và bao gồm hơn 20 đền, phủ, lăng và chùa trải dài trên xã Kim Thái, nên nếu quý khách muốn thăm tất cả các địa danh này, thì nên dành khoảng 2 ngày cho chuyến đi. Tuy nhiên, nếu chỉ có một ngày, quý khách cũng có thể thăm một số điểm chính liên quan đến các câu chuyện thần thoại về Thánh Mẫu Liễu Hạnh, bao gồm Phủ Chính Tiên Hương, Phủ Vân Cát, Lăng Mẫu và Chùa Tiên Hương.
Một điểm đặc biệt khi thăm Phủ Dầy là việc mua các vật phẩm linh thiêng như cành vàng, cành bạc, cây lộc tại các gian hàng ngay tại sân đền để dâng lên thờ Mẫu và xin lộc. Sau khi cúng lễ, những vật phẩm này được mang về và bày trên bàn thờ gia tiên để thờ cúng và mong đợi may mắn.
Khi chuẩn bị mâm lễ để tham dự lễ hội Phủ Dầy, quý khách có thể tuỳ ý lựa chọn các loại đồ để thờ cúng, nhưng một mâm lễ cơ bản thường bao gồm hoa tươi, quả, bánh trái và văn sớ. Ngoài ra, cũng có thể chuẩn bị thêm các món ăn như xôi, chè, thịt luộc, giò, chả… và các vật phẩm sống như gạo, trứng, muối, thịt tươi để thờ các vị thần. Lễ chay được dành cho việc thờ cúng Thánh Mẫu, trong khi lễ mặn được thực hiện để thờ cúng Ngũ vị, được gọi là ban công đồng. Mỗi du khách có thể chuẩn bị thêm một ít tiền lẻ, tiền dầu nhang và các vật phẩm linh thiêng khác để làm phong phú hơn cho mâm lễ.
Về văn sớ, quý khách cần chuẩn bị đủ ba lá sớ đại diện cho Tam phủ trong tín ngưỡng thờ Mẫu. Nếu thăm các đền phủ khác, quý khách cũng nên chuẩn bị các lá sớ riêng để thỉnh tới từng cửa thánh, tuỳ thuộc vào thần bản mà đền thờ phụng.
Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu chi tiết hơn về Phủ Dầy Nam Định để có những trải nghiệm du lịch tâm linh hoàn hảo nhất. Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích đừng quên chia sẻ ngay đến bạn bè và người thân của mình nhé!
