Trong thời kỳ đầu của nghệ thuật hội họa Việt Nam, Nguyễn Tường Lân là một trong những danh hoạ nổi tiếng. Ông nổi danh với khả năng kết hợp màu sắc nguyên bản vào các tác phẩm mang tính tượng trưng và giản dị. Những tác phẩm của Nguyễn Tường Lân thường được khen ngợi về sự hài hòa và nhẹ nhàng, kể cả trong tranh lụa.
Đây là điều hiếm hoi đối với các họa sĩ đương thời. Để tìm hiểu chi tiết hơn về cuộc đời, sự nghiệp và tác phẩm nổi tiếng của Nguyễn Tường Lân, mời bạn cùng VanHoc.net tham khảo ngay bài viết dưới đây nhé!
1. Tiểu sử cuộc đời Nguyễn Tường Lân
Nguyễn Tường Lân (1906-1946) là một trong bốn danh hoạ nổi tiếng trong thời kỳ đầu của nghệ thuật Việt Nam, được biết đến với danh xưng “Nhất Trí, nhì Vân, tam Lân, tứ Cẩn”.
Sau khi tốt nghiệp khóa 4 tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương (1928-1933), Nguyễn Tường Lân thành lập xưởng vẽ tại Hà Nội. Xưởng của ông nổi tiếng với các tiện nghi hoàn hảo để phát triển nghệ thuật cũng như có sự hiện diện của những người mẫu đẹp. Ông thuần thục hầu hết các loại chất liệu như sơn dầu, sơn mài, tranh lụa, khắc gỗ, bột màu, và chì than.
Vào đầu năm 1945, Nguyễn Tường Lân cùng một người bạn đã hành hương đến Côn Minh, và sau đó tiếp tục hành trình đến Bắc Kinh, Trung Quốc. Trên đường đi, ông không chỉ du ngoạn mà còn sáng tác một số tác phẩm nghệ thuật. Nhờ mối quan hệ của mình, ông đã có cơ hội tổ chức triển lãm và bán được một số bức tranh, giúp ông có thêm nguồn tài chính để trang trải chi phí sinh hoạt. Các báo chí cũng đã ca ngợi về thành tựu của ông trong lĩnh vực nghệ thuật.
Dù Nguyễn Tường Lân đã sáng tác nhiều tác phẩm, nhưng rất ít trong số đó còn tồn tại đến ngày nay. Do đó, hình ảnh của ông trong bộ tứ danh hoạ trở nên mờ nhạt, mong manh, mặc dù ông là một trong những họa sĩ tài năng hàng đầu của Việt Nam vào thời kỳ đó.
2. Sự nghiệp Nguyễn Tường Lân
Nguyễn Tường Lân là một hoạ sĩ đương đại, tinh tế kết hợp các gam màu một cách hài hòa, vẫn giữ được sự giản dị mà không mất đi tính tinh tế, đẹp mê mẩn, ngay cả khi làm việc trên tranh lụa.
Vào những năm 1940, phong cách nghệ thuật của ông bắt đầu thay đổi khi ông áp dụng các sọc lớn làm điểm nhấn trên các tác phẩm trang trí, tạo ra sự kết hợp độc đáo giữa các yếu tố không gian và màu sắc.
Tranh của Nguyễn Tường Lân thường sử dụng các gam màu nhẹ nhàng, tinh tế, đặc biệt trên nền lụa. Ông là một trong những họa sĩ hiếm hoi tự tin sử dụng màu sắc nguyên chất mà vẫn giữ được sự hài hòa, không gây ra cảm giác rời rạc mà thay vào đó tạo ra một hiệu ứng hòa quyện, giản dị và ấm áp.
Nguyễn Tường Lân được coi là một trong số ít các hoạ sĩ đương thời có khả năng mang các gam màu nguyên chất vào các tác phẩm, tạo ra sự hài hòa mang tính tượng trưng và giản dị, kể cả trong tranh lụa. Ngay từ những năm 1940, thông qua những nét bút lớn và tự do trên các tác phẩm trang trí, ông đã bắt đầu tiên phong vào phong cách nghệ thuật trừu tượng.
3. Tác phẩm nổi tiếng của Nguyễn Tường Lân
Bức tranh Bên bờ sông – Nguyễn Tường Lân
Bức tranh “Bên bờ sông” miêu tả một cảnh rặng tre xanh mướt kèm theo mảnh đất đỏ mỡ – hình ảnh bình dị và gần gũi với cuộc sống nông thôn xưa của Việt Nam. Phía sau là những dải núi, được sơn dưới gam màu xanh tím nhẹ nhàng, tạo ra một vẻ đẹp thơ mộng, như một phần của cảnh vật huyền diệu của Á Đông. Nguyễn Tường Lân sử dụng bút pháp thanh lịch, với những nét nhỏ làm điểm nhấn cho các mảng màu lớn, tạo ra một phong cách tinh tế và đặc sắc cho bức tranh.
Làng Chài – Nguyễn Tường Lân
Trong các tác phẩm lụa đầu tiên của Nguyễn Tường Lân, ta thường cảm nhận được “nét bút tinh tế, nhẹ nhàng như của họa sĩ Trung Quốc và Nhật Bản”, cùng với “khói sương mịt mùng” như trong tranh lụa của các triều đại Đường và Tống. Điều này dễ hiểu vì vào thời điểm đó, đặc trưng nổi bật nhất của nghệ thuật lụa Việt Nam được thể hiện qua sự kết hợp của nhiều ảnh hưởng ngoại lai.
Cách bố trí của bức tranh cũng mang đậm nét đặc trưng của Á Đông – với hình chủ thể được phóng to, chiếm hầu hết không gian và cao hơn hết chiều cao, cùng với việc sử dụng tấm lưới đánh cá làm điểm nhấn, nổi bật như một ngọn núi, cũng như là biểu tượng của thế giới hư ảo.
Điều này mở ra một sân khấu kỳ diệu, nơi mà cuộc sống thực tế dường như trở nên mê hồn bởi tính chất không thực sự ổn định của nó. Sự phản chiếu giữa thực và ảo, sự hiện hữu và không hiện hữu – tất cả là những yếu tố tạo nên một trò chơi nghệ thuật lôi cuốn, mê hoặc mà tác giả đã thực hiện.
Bức tranh Hiện vẻ Hoa
Bức tranh “Hiện vẻ hoa” với hình ảnh cô con gái ngồi yên lặng dưới rèm cửa vừa cuốn của Nguyễn Tường Lân, đem lại cảm giác của những mỹ nhân với nét vẽ tinh tế, nhẹ nhàng, đặc trưng của họa sĩ Trung Quốc và Nhật Bản.
Tranh “Trên đường Bắc Kạn” cũng là một tác phẩm đẹp, với nét vẽ đơn giản, màu sắc tinh tế. Trong năm nay, Nguyễn Tường Lân đã thể hiện bản năng của mình, các hình ảnh màu sắc trong tranh đã trở nên rõ ràng hơn, không còn mịt mù như trước.
Các tác phẩm tranh nghệ thuật của ông hiếm còn tồn tại do đã bị thất lạc trong nhiều năm qua. Hiện nay, chỉ có một vài tác phẩm của ông được trưng bày tại Viện Mỹ thuật Quốc gia ở Hà Nội.
Bức tranh Đôi bạn
Bức tranh Chợ miền núi
Lời kết:
Thông tin về họa sĩ Nguyễn Tường Lân và tác phẩm của ông là không nhiều. Hiện nay, chỉ có một số tác phẩm của ông được trưng bày tại Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia ở Hà Nội, bao gồm “Hiện vẻ Hoa”, “Đôi bạn”, “Chợ miền núi” và “Vầng trăng ai xẻ làm đôi”. Các tác phẩm ít ỏi còn lại của Nguyễn Tường Lân đã được các nhà sưu tập nghệ thuật săn đón trên các sàn đấu quốc tế trong nhiều năm với giá trị cao và ấn tượng. Hy vọng bài viết trên đã cung cấp đến bạn đọc những thông tin hữu ích về danh họa Nguyễn Tường Lân.
