Sau mỗi câu chuyện người xưa kể đều tiềm ẩn một câu chuyện sâu sắc và ý nghĩa, là kết tinh của văn hóa cổ xưa. Trong bài viết này, VanHoc.net sẽ chia sẻ đến bạn câu chuyện Tái Ông Thất Mã như một cách giữ gìn và trân trọng nét đẹp văn hóa truyền thống của người xưa. Cùng tham khảo ngay nhé!
1. Câu chuyện Tái Ông Thất Mã
Ngày xưa, ở biên giới phía Bắc Trung Quốc gần nước Hồ, có một ông lão nuôi một con ngựa. Một ngày kia, con ngựa của ông bỏ trốn sang nước Hồ. Mọi người đến chia buồn với ông, nhưng ông lão chỉ nói:
Ai biết được điều tốt đẹp sẽ đến sau này.
Không lâu sau, con ngựa trở về và dẫn theo một con ngựa to lớn, mạnh mẽ từ nước Hồ. Mọi người đến chúc mừng ông, nhưng ông lại nói:
Có thể điều này cũng gây ra những rắc rối.
Và đúng như dự đoán, con trai ông, người rất thích cưỡi ngựa, cưỡi con ngựa to đến từ nước Hồ, nhưng rồi ngã và gãy xương. Mọi người trong làng lại đến chia sẻ, nhưng ông lão chỉ nói:
Có thể tai họa này mang lại điều may mắn.
Sau một năm, quân lính từ nước Hồ xâm lược và nhiều người trẻ trong làng bị thiệt mạng. Nhưng vì con trai ông bị què chân, anh ấy được miễn phép nhập ngũ và may mắn thoát khỏi cái chết.
2. Tái ông thất mã là gì?
Câu thành ngữ “塞翁失马 /sāi wēng shī mǎ/” trong Tiếng Trung có nghĩa đen là “Tái ông mất ngựa” (Tái ông là tên riêng). Tuy nghĩa đen chỉ là việc ông mất con ngựa, nhưng ý nghĩa bóng của câu này là hoạ phúc không thể đoán trước.
Nghĩa Hán Việt cho biết rằng “Tái” có nghĩa là “cửa ải”, “Ông” có nghĩa là “ông lão, ông già”, và “Tái Ông” ám chỉ đến “ông già sống gần biên cương”. Câu chuyện về “Tái Ông thất mã” là một trải nghiệm đầy kịch tính và thú vị. Nó trở thành một bài học sâu sắc và đáng suy ngẫm trong cuộc sống. Thành ngữ “Tái ông mất ngựa” có nguồn gốc từ Trung Quốc.
Thành ngữ này thường được sử dụng để an ủi những người đang gặp khó khăn. Nó cho thấy rằng hoạ có thể biến thành phúc, và ngược lại, phúc cũng có thể biến thành họa, trong những điều kiện cụ thể. Điều tốt và xấu có thể chuyển hóa lẫn nhau dưới tác động của các tình huống và hoàn cảnh khác nhau.
Hoài Nam Tử là một bộ sách quan trọng trong Đạo giáo Trung Quốc, được tổng hợp và biên soạn bởi Hoài Nam Vương Lưu An từ các tác phẩm của các học giả. Bộ sách này chứa nhiều điểm tương đồng với triết học tự nhiên của các triết gia Hy Lạp cùng thời, kết hợp cả Đạo Đức Kinh và Nam Hoa Kinh để hình thành hệ thống quan điểm của Đạo giáo.
Sách Hoài Nam Tử, có chép một câu chuyện liên quan đến thành ngữ “Tái ông mất ngựa”, một câu chuyện mang lại nhiều bài học quý báu.
3. Bài học rút ra từ câu chuyện Tái Ông Thất Mã
Đời thực sự không thể lường trước được: “trong phúc có họa”, “trong họa lại có phúc”. Chuyện của Tái Ông chỉ là một sự kiện hiếm hoi, nhưng qua đó, người ta muốn truyền đạt một triết lý: Cuộc sống đầy may rủi và không chừng trở ngại, hãy giữ bình tĩnh để suy ngẫm. Mất đi không nhất thiết là hoàn toàn mất, và mất mát cũng không nhất thiết là mất tất cả. Vì vậy, đừng bao giờ nản lòng hay mất đi lòng quyết tâm. Đôi khi, từ mất mát và tai họa, có thể mở ra cơ hội đem lại may mắn cho chúng ta.
Tuy nhiên, đừng hoan hỉ quá sớm với những điều tưởng chừng là may mắn. Nếu không cẩn trọng, có thể rủi ro ẩn đằng sau những điều đó. Đây cũng là bài học về khía cạnh “Nhẫn” trong cuộc sống.
Trong cuộc sống này, chúng ta không thể dự đoán trước điều gì sẽ mang lại may mắn, điều gì sẽ gây ra bất hạnh. Vì vậy, đối với những điều đã xảy ra và không thể thay đổi, hãy chấp nhận chúng. Hãy nói với chính mình: “Được rồi, điều đó cũng có lẽ là tốt đẹp mà”. Bạn học được điều gì từ những bất hạnh và trở ngại đã trải qua trong quá khứ? Trong tương lai, khi phải đối diện với khó khăn, trở ngại, bạn sẽ nói điều gì với chính mình? Phúc hay họa, không ai có thể dự đoán trước được. Nếu chúng ta gặp phải, hãy chấp nhận và đối mặt.
Theo giáo lý Phật giáo, chúng ta đến thế gian này để trả nghiệp và tạo nghiệp. Mọi sự kiện xảy ra không phải ngẫu nhiên, mà có liên quan đến duyên cớ và nghiệp đức. Những bất hạnh, những điều không may mắn mà chúng ta trải qua trong cuộc đời này, đều là để trả nợ nghiệp từ quá khứ. Những phúc báo, hạnh phúc mà chúng ta nhận được, đều là thành quả của đức tích từ quá khứ.
Làm thế nào để sống một cuộc đời tự tại, an nhàn, không nuối tiếc những phút giây đã qua? Như lời của Nguyễn Trãi về Côn Sơn:
Côn Sơn suối chảy rì rầm,
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.
Côn Sơn có đá rêu phơi,
Ta ngồi trên đá như ngồi đệm êm.
4. Câu chuyện Tái Ông Thất Mã hàm chứa nhiều triết lý
Ngựa Tái Ông được dùng nói tới cả phúc lẫn họa
Thực tế, khi đề cập đến câu chuyện “Tái Ông mất ngựa”, dân gian thường giả định rằng một tai họa đã xảy ra với ai đó và khuyên người đó không nên quá đau buồn, sầu thảm. Đời sống công bằng sẽ đền đáp cho chúng ta điều tốt lành. Cách nói này trở thành lời động viên, sự an ủi cho những người gặp khó khăn.
Tất nhiên, ngược lại cũng có trường hợp may mắn chuyển thành rủi ro. Trong ý thức của người Việt, khi đối diện với tai họa của người khác, thường có sự động viên, an ủi nhằm giúp họ tự tin vượt qua khó khăn. Điều này là một biểu hiện đẹp của tinh thần cộng đồng và lòng nhân văn.
Tái Ông mất ngựa? Đừng lo
Dịp may đang đến, đang chờ ngoài kia..
Thản nhiên trước những biến đổi trong cuộc sống
Hai khía cạnh của họa và phúc luôn xoay chuyển, khó lường được, vì vậy khi gặp phúc, không nên quá phấn khích mà quên mất đề phòng cho bất hạnh có thể ập đến. Ngược lại, khi đối mặt với bất hạnh, cũng không nên chìm đắm trong đau khổ mà làm tổn thương tinh thần. Cuộc sống biến đổi không ngừng, từ may mắn đến rủi ro, từ rủi ro đến may mắn, cho nên, học theo bài học từ Tái Ông để giữ vững sự thản nhiên trước những biến động trong cuộc sống.
Câu chuyện Tái Ông Thất Mã thường được dùng để an ủi những người đang gặp khó khăn. Họa có thể biến thành phúc, và ngược lại, phúc cũng có thể trở thành họa. Mọi sự kiện đều có nguyên nhân ẩn sau và không thể đánh giá dựa trên bề ngoài mà không xét đến nguyên nhân sâu xa.
Lời Kết:
Câu chuyện Tái Ông Thất Mã không chỉ mang lại cho chúng ta những bài học sâu sắc về quan điểm nhân sinh mà còn mở ra những triết lý quan trọng về cuộc sống con người. Dù ở vị trí nào, trong xã hội hay ở đâu, chúng ta cần cố gắng duy trì cái nhìn tích cực và sự tỉnh táo để suy ngẫm sâu sắc về mọi điều.
Người khôn ngoan là người biết nhìn xa trước, nhìn sau và đặc biệt là có khả năng suy xét mọi tình huống. Còn người chỉ sống dựa vào lời khen chê của người khác thì đó chỉ là cách tồn tại, không phải cách sống thực sự. Đúng là sống không hề dễ dàng, nhưng cũng không quá khó khăn. Điều quan trọng là luôn duy trì tinh thần tỉnh táo để cảm nhận được sự an lạc trong cuộc sống!
Nếu bạn đã theo dõi đến đây, chắc chắn bạn đã hiểu về câu chuyện Tái Ông Thất Mã, phải không? Hãy nhớ đến đoạn trích này mỗi khi bạn trải qua niềm vui hoặc khó khăn, để có cái nhìn tích cực hơn về mọi tình huống! Chúc bạn luôn sống trong bình an!
