Phân tích nhân vật Phương Định là một trong những đề văn phổ biến trong các kỳ thi của học sinh lớp 9. Hãy cùng VanHoc.net tham khảo ngay bài phân tích nhân vật Phương Định hay và chi tiết nhất nhé!
1. Mở bài phân tích nhân vật Phương Định
Hình ảnh các cô gái thanh niên xung phong đã là nguồn cảm hứng lớn cho các nhà văn, nhà thơ thời kháng chiến. Những cô gái trẻ trung, kiên cường này xuất hiện trong nhiều tác phẩm như bài thơ “Gửi em cô gái thanh niên xung phong” của Phạm Tiến Duật và bài hát “Cô gái mở đường” của nhạc sĩ Xuân Giao.
Nhà văn Lê Minh Khuê cũng dựa trên cảm hứng này để viết truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi”, khắc họa hình ảnh những cô gái phá bom, mở đường rất chân thực: hồn nhiên, trong sáng, giàu mộng ước, lạc quan và dũng cảm. Trong ba nhân vật Thao, Nho và Phương Định, nhân vật Phương Định để lại ấn tượng sâu sắc nhất cho người đọc.
2. Thân bài phân tích nhân vật Phương Định
Dẫn dắt về đề bài phân tích nhân vật Phương Định
Lê Minh Khuê là nữ nhà văn từng trải qua những năm tháng tuổi trẻ trên con đường Trường Sơn đầy bom đạn, đã viết nên những trang sách chân thực và xúc động về cuộc sống và con người nơi đây. Trong “Những ngôi sao xa xôi”, bà khắc họa sống động hiện thực chiến trường và cuộc sống gian khổ của những nữ thanh niên xung phong.
Ấn tượng sâu sắc nhất mà Lê Minh Khuê mang lại qua “Những ngôi sao xa xôi” là hình ảnh những con người dũng cảm, có tinh thần trách nhiệm, tình đồng chí, và tâm hồn trong trẻo, giàu mơ mộng. Những phẩm chất này được thể hiện rõ nét nhất qua nhân vật Phương Định, chủ yếu qua đời sống nội tâm của cô.
Khái quát chung
Tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” được sáng tác vào những năm 1970 trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ đầy gian khổ và ác liệt. Truyện kể về cuộc sống và chiến đấu của ba nữ thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.
Thanh niên miền Bắc lúc đó sôi nổi tinh thần “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước – Mà lòng phơi phới dậy tương lai”. Nhân vật chính Phương Định kể chuyện từ góc nhìn của mình, cô là hiện thân tiêu biểu của thế hệ trẻ anh hùng nhưng cũng mang những nét đẹp riêng của con người đời thường.
Phân tích nhân vật Phương Định
Vẻ đẹp hài hòa cả về hình thức bên ngoài và tâm hồn
Phương Định như nhiều cô gái mới lớn khác, rất nhạy cảm và quan tâm đến vẻ ngoài. Cô tự nhận xét: “Tôi là con gái Hà Nội… tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn…”. Cô thích ngắm mình trong gương, đặc biệt là đôi mắt “dài, màu nâu, hay nheo lại như chói nắng” và được các anh lái xe khen là có cái nhìn xa xăm.
Phương Định vui sướng và tự hào vì được nhiều anh lính chú ý, nhưng chưa dành tình cảm sâu đậm cho ai. Tuy nhạy cảm, cô thường kín đáo, ít biểu lộ, khiến mọi người tưởng cô kiêu kỳ: “Khi bọn con gái xúm nhau đối đáp với một anh bộ đội… tôi thường đứng ra xa… nhìn đi nơi khác, môi mím chặt. Nhưng chẳng qua tôi điệu thế thôi. Thực tình… những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục có ngôi sao trên mũ”. Cô gái này có cá tính, phong cách riêng, duyên dáng, điệu đà và kín đáo.
Phẩm chất dũng cảm, mạnh mẽ, can trường trong cuộc chiến đấu
Nghe theo tiếng gọi của Tổ quốc, cô đã vác ba lô ra chiến trường ác liệt, bỏ lại sau lưng cuộc sống bình yên, vô tư và những kỷ niệm ngọt ngào của tuổi học trò. Cuộc sống nơi chiến trường khắc nghiệt, đối diện nhiều thử thách, đã rèn luyện cho cô sự dũng cảm phi thường, không sợ hy sinh khi phá bom mở đường.
Lê Minh Khuê đã miêu tả chi tiết một lần phá bom của Phương Định, tái hiện chân thực cảnh tượng kinh khủng đó. Dù đã nhiều lần phá bom, mỗi lần vẫn là thử thách: “Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom… Một tiếng động sắc đến gai người… Tôi rùng mình… Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành.”
Lời văn sắc lạnh khiến người đọc như trải nghiệm cùng nhân vật. Khi chuẩn bị kích nổ bom, cô cẩn thận châm ngòi và chạy lại chỗ ẩn nấp. Những giây phút chờ đợi căng thẳng, “tim tôi cũng đập không rõ”, cô nghĩ đến cái chết, nhưng tập trung vào việc bom có nổ không. Cuối cùng, quả bom nổ, âm thanh vang dội, ngực nhói đau, mắt cay xè.
Cuộc chiến đấu không cân sức nhưng cô đã vượt qua mạnh mẽ. Sự tàn ác của chiến tranh càng làm nổi bật tinh thần trách nhiệm, lòng dũng cảm và sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc của các cô gái thanh niên xung phong. Qua đó, chúng ta cảm nhận rõ ý thức, trách nhiệm cao độ của những con người anh hùng xả thân vì kháng chiến.
Phương Định là người chiến sĩ anh hùng
Dù trong chiến trận, Phương Định vẫn giữ trái tim ấm áp, lạc quan, và giàu tình cảm. Cô rất yêu quý đồng đội và đơn vị của mình, dành tình cảm và sự cảm phục cho các anh bộ đội. Cô lo lắng cho sự an nguy của đồng đội, chăm sóc Nho như người thân khi Nho bị thương: “Tôi phủi áo, căng mắt nhìn qua khói và chạy theo chị Thao… Chị Thao vấp ngã. Tôi đỡ chị… Tôi moi đất, bế Nho đặt lên đùi mình… Tôi rửa cho Nho bằng nước đun sôi… Tôi tiêm cho Nho…”.
Qua những hành động này, người đọc thấy Phương Định không chỉ điệu đà và kiêu kỳ mà còn rất năng động, chu đáo, sống hòa đồng với mọi người. Đó là vẻ đẹp nhân bản trong tâm hồn trong sáng và hiền hậu của cô.
Phương Định mơ mộng và thích hát
Thường thuộc một điệu nhạc rồi bịa ra lời mà hát. Lời bịa lộn xộn và ngớ ngẩn đến mức tôi cũng ngạc nhiên, đôi khi bò ra mà cười một mình. Sở thích âm nhạc của cô thể hiện một tâm hồn phong phú và có khiếu âm nhạc: “Tôi thích nhiều bài. Những bài hành khúc bộ đội hay hát trên đường mặt trận, dân ca quan họ mềm mại, dịu dàng, Ca chiu sa của Hồng quân Liên Xô, và dân ca Ý trữ tình giàu có”.
Những bài hát mà Phương Định thích chứa đựng lý tưởng, khát vọng về quê hương, đất nước, tình yêu, tuổi trẻ và cuộc sống hòa bình, yên ả. Điều này cho thấy cô có những ước mơ và khát vọng cao đẹp.
Phân tích nhân vật Phương Định qua nghệ thuật
Lê Minh Khuê đã chọn phương thức trần thuật hợp lý khi để nhân vật Phương Định tự kể chuyện, giúp miêu tả tâm lý nhân vật một cách tinh tế. Ngôn ngữ trần thuật qua Phương Định làm cho tác phẩm có giọng điệu tự nhiên, gần với khẩu ngữ, trẻ trung và nữ tính.
Lời kể linh hoạt, câu ngắn dài, nhịp nhanh tạo không khí chiến trường, nhịp kể chậm lại khi hồi tưởng, gợi nhớ kỷ niệm tuổi thơ. Tất cả những yếu tố này tạo nên một nhân vật Phương Định sống động, chân thực và rất Hà Nội.
Ý kiến và bình luận
Qua dòng suy nghĩ và tâm trạng của Phương Định, cuộc sống chiến đấu của các cô thanh niên xung phong được tái hiện chân thực và sinh động, với vẻ đẹp tỏa sáng. Hình tượng nữ thanh niên xung phong Trường Sơn không hiếm trong văn học chống Mỹ.
Nhưng Lê Minh Khuê sáng tạo riêng trong “Những ngôi sao xa xôi”, đã làm nổi bật tâm hồn trong sáng, giàu mơ mộng, cuộc sống chiến đấu gian khổ, sự hy sinh và lạc quan của họ. Đây là hình ảnh đẹp, tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam đã sống, chiến đấu và hy sinh tuổi thanh xuân vì Tổ quốc thân yêu.
3. Kết bài phân tích nhân vật Phương Định
Gấp lại trang sách, người đọc càng khâm phục hơn vẻ đẹp phẩm chất của Phương Định: kiên cường, anh hùng, dũng cảm nhưng cũng rất mơ mộng và tinh tế. Cô là đại diện tiêu biểu cho thế hệ thanh niên Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, những người đã cống hiến hết tuổi xuân và sức trẻ để bảo vệ Tổ quốc.
Trên đây là bài phân phân tích nhân vật Phương Định hay và chi tiết mà VanHoc.net muốn chia sẻ đến bạn. Mong rằng sẽ giúp bạn có thêm thông tin để viết bài văn thuyết phục, hấp dẫn và đạt điểm cao nhất nhé!
