Trong cuộc sống, phẩm chất đạo đức là một trong những thứ quan trọng của con người. Dù sinh ra và lớn lên trong bất cứ hoàn cảnh nào chúng ta cũng đều phải sống đúng với chuẩn mực đạo đức, không thể để đánh mất lòng tự trọng, đánh mất nhân cách của mình. Thế nên ông cha ta đã có câu: “Giấy rách phải giữ lấy lề” như một bài học đắt giá cho con cháu sau này.
Câu tục ngữ muốn nói dù giấy có bị rách, không còn nguyên vẹn như ban đầu chúng ta cũng cần phải giữ lấy “cái lề” của nó để người khác nhìn vào vẫn nhận ra được đây là tờ giấy. Câu tục ngữ muốn ám chỉ chúng ta, dù trong bất cứ hoàn cảnh khó khăn nào cũng không được làm bậy bạ, làm những điều xấu xa gây hại cho người khác. Bởi dù chúng ta có thiếu thốn về vật chất như thế nào, chỉ cần chúng ta sống không thẹn với lương tâm, làm điều ác sẽ nhận được sự yêu quý từ mọi người. Ngược lại, nếu bạn giàu có nhưng lại sống không có đạo đức mọi người sẽ không thể yêu quý bạn.
Truyền thống tốt đẹp của cha ông ta từ xa xưa đến nay vẫn được lưu truyền nhằm răn đe con cháu, để mỗi người đều phải rèn luyện bản thân thật tốt mỗi ngày. Dù sống trong hoàn cảnh nghèo đói ra sao chúng ta cũng phải “đói cho sạch, rách cho thơm”. Con người sống trên đời cần phải đề cao đạo đức là trên hết, hành động đúng cho cuộc sống của mình thêm ý nghĩa và mang giá trị đến cho người khác.
Ngay khi tờ giấy bị rách, chúng ta vẫn giữ được cái lề của nó để người khác nhận ra đây là tờ giấy và nhận ra giá trị của nó. Trong cuộc sống, chúng ta sẽ gặp vô vàn những hoàn cảnh khắc nghiệt, sẽ có lúc chúng ta mệt mỏi tuy nhiên dù thế nào đi chăng nữa chúng ta cũng không được làm những điều bất chấp, gây ảnh hưởng đến người khác.
Một khi chúng ta đã mất đi nhân cách, chúng ta cũng sẽ đánh mất lòng tin, sự quý trọng ở người khác. Chị Dậu trong tác phẩm “Tắt đèn” của nhà văn Ngô Tất Tố là một ví dụ điển hình về con người mạnh mẽ, kiên cường, không bị khuất phục trước hoàn cảnh khắc nghiệt. Dù bị bọn địa chủ, cường hào áp bức thế nhưng chị quyết không đầu hàng trước số phận, chị Dậu đại diện cho hình ảnh người phụ nữ Việt Nam kiên cường, bất khuất. Phẩm chất đạo đức tốt đẹp của chị Dậu thật đẹp, đó là tấm gương để mỗi chúng ta noi theo, dù ở hoàn cảnh éo le như thế nào chúng ta vẫn còn lòng tự trọng.
Thói quen tốt sẽ tạo nên môi trường sống tốt, một con người có phẩm chất đạo đức tốt đẹp, vậy nên chúng ta cần phải không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức, rèn luyện phẩm chất đạo đức. Những thói quen tốt cần được xây dựng từ nhỏ, người lớn, bố mẹ cần phải rèn luyện cho con cái của mình những bài học ý nghĩa, giá trị về cuộc sống.
Hành động quản lý, dọn dẹp các vật dụng trong nhà của mình một cách ngăn nắp cũng là lối sống khoa học, mọi sự cẩn thận, sạch sẽ đều đánh giá con người ấy là người có trách nhiệm với môi trường sống của họ. Phẩm chất đạo đức cần được rèn luyện mỗi ngày, không phải ngẫu nhiên mà một người có được cách ứng xử đúng với chuẩn mực xã hội mà đó là một quá trình rèn luyện đạo đức, nhận thức đúng về việc phải sống có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội của mình.
Là con người sống trên đời nhất định phải sống đàng hoàng, có đạo đức, nhân cách chính là thứ giúp bản thân sống đúng với chuẩn mực đạo đức, giúp kết nối con người với con người và nếu trong xã hội ai cũng sống văn minh, có đạo đức vậy thì xã hội sẽ ngày càng phát triển, văn minh và tốt đẹp lên.
Bên cạnh những người ngày đêm đang nỗ lực để trau dồi kiến thức, phẩm chất đạo đức tốt đẹp của mình thì cũng có không ít người có lối sống suy đồi đạo đức nghiêm trọng. Họ là những người thích vẻ đẹp hào nhoáng bên ngoài, họ có thể chăm chút về ngoại hình rất nhiều thế nhưng bên trong thì lại chẳng có gì. Khi gặp khó khăn, họ có thể bất chấp mọi cách, dù đó là làm điều sai trái, làm hại cho người khác thì những người này vẫn làm. Sau đó, họ đổ lỗi cho hoàn cảnh khó khăn chứ không phải lỗi do bản thân.
Xã hội ngày càng phát triển, kéo theo đó là những thú vui, cám dỗ khiến con người ta đánh mất đi lòng tự trọng, đạo đức của chính mình. Chú trọng vẻ bề ngoài, chạy theo vật chất khiến cho nhiều người lầm đường lạc lối. Dễ bị bạn bè xấu lôi kéo dụ dỗ và những người này thường là gánh nặng cho gia đình, xã hội. Những người này không màng đến đạo đức, lòng tự trọng, họ làm gì cũng bất chấp. Có không ít người lấy lý do vì gia đình nghèo nên họ có thể bất chấp làm nhiều việc xấu xa chỉ để có tiền, để kiếm sống mà chẳng quan tâm đến việc này sẽ gây ảnh hưởng đến mọi người xung quanh. Những người này cần phải bị lên án để làm gương cho thế hệ trẻ.
Người trẻ cần phải hiểu được ý nghĩa sâu sắc của câu tục ngữ “Giấy rách phải giữ lấy lề” như một bài học về cuộc sống. Phẩm chất đạo đức là điều đáng quý, đánh mất nó bạn sẽ đánh mất chính mình, mất lòng tin với mọi người. Không chỉ ở bản thân mỗi người cần nhận thức đúng về cuộc sống, bố mẹ những người luôn ở bên cạnh đồng hành cùng con mình cũng cần phải dạy dỗ, giáo dục con cái tới nơi tới chốn, nhà trường cần có nhiều tiết học ngoại khóa giúp học sinh nhận ra tầm quan trọng của phẩm chất đạo đức để từ đó học sinh có nền tảng đạo đức cơ bản, đi đúng con đường.
Việc rèn luyện, duy trì thói quen sống tích cực là điều người trẻ nào cũng cần phải học hỏi, xây dựng cho mình lối sống khoa học. Học hỏi từ cuộc sống, từ bạn bè, từ thầy cô và từ những tấm gương xuất sắc, định hướng cho bản thân đi đúng đường, luôn hướng đến lối sống lành mạnh, tránh xa những điều tiêu cực.
