Lý luận - Phê bìnhVăn học

Cảm nhận Cuộc chia ly màu đỏ của Nguyễn Mỹ

878

Trong thời đại cách mạng, Cuộc chia ly màu đỏ của Nguyễn Mỹ có thể được coi là một tuyên bố mạnh mẽ về tình yêu. Một bài thơ đầy hình ảnh và âm nhạc, khẳng định và khuyến khích cho một quan điểm mới về tình yêu với các nguyên tắc cốt lõi. Yêu nhau một cách mãnh liệt vì lý tưởng, sẵn lòng hy sinh hạnh phúc cá nhân, hy sinh hạnh phúc nhưng vẫn giữ lòng trung thành, để tình yêu vẫn nguyên vẹn. Để cảm nhận sâu sắc hơn về Cuộc chia ly màu đỏ, mời bạn cùng VanHoc.net tham khảo ngay bài viết này nhé!

Cảm nhận Cuộc chia ly màu đỏ của Nguyễn Mỹ

1. Nội dung Cuộc chia ly màu đỏ

Đó là cuộc chia ly chói ngời sắc đỏ

Tươi như cánh nhạn lai hồng

Trưa một ngày sắp ngả sang đông

Thu, bỗng nắng vàng lên rực rỡ

 

Tôi nhìn thấy một cô áo đỏ

Tiễn đưa chồng trong nắng vườn hoa

Chồng của cô sắp sửa đi xa

Cùng đi với nhiều đồng chí nữa

 

Chiếc áo đỏ rực như than lửa

Cháy không nguôi trước cảnh chia ly

Vườn cây xanh và chiếc nón trắng kia

Không giấu nổi tình yêu cô rực cháy.

Không che được nước mắt cô đã chảy

Những giọt long lanh nóng bỏng, sáng ngời

Chảy trên bình minh đang hé giữa làn môi

Và rạng đông đang bừng trên nét mặt

– Một rạng đông với màu hồng ngọc –

 

Cây si xanh gọi họ đến ngồi

Trong bóng rợp của mình, nói tới ngày mai

Ngày mai sẽ là ngày sum họp

Đã toả sáng những tâm hồn cao đẹp!

Nắng vẫn còn ngời trên những lá cây si

Và người chồng ấy đã ra đi…

 

Cả vườn hoa đã ngập tràn nắng xế

Những cánh hoa đỏ vẫn còn rung nhè nhẹ

Gió nói tôi nghe những tiếng thì thào

“Khi tổ quốc cần, họ biết sống xa nhau…”

 

Tôi biết cái màu đỏ ấy

Cái màu đỏ như cái màu đỏ ấy

Sẽ là bông hoa chuối đỏ tươi

Trên đỉnh dốc cao vẫy gọi đoàn người

Sẽ là ánh lửa hồng trên bếp

Một làng xa giữa đêm gió rét…

Nghĩa là màu đỏ ấy theo đi

Như không hề có cuộc chia ly…

Mặc dù không có nhiều tác phẩm, nhưng Nguyễn Mỹ lại tạo nên một phong cách, một dấu ấn riêng trong âm nhạc thơ của mình. Bài thơ “Cuộc chia ly màu đỏ” là một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông. Được viết vào năm 1964, trong thời điểm mà cuộc chiến tranh của đế quốc Mỹ đang leo thang, sử dụng không quân và hải quân tấn công miền Bắc Việt Nam.

Đáp lại lời kêu gọi của Đảng và của Chủ tịch Hồ Chí Minh, thanh niên cả nước đã cùng nhau “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”. Trong cuộc chia ly của vợ chồng, nhà thơ đã sáng tác bài thơ “Cuộc chia ly màu đỏ”. Điểm nổi bật trong tác phẩm là cách sử dụng cấu trúc tứ và hình ảnh màu đỏ một cách độc đáo, tạo ra những trải nghiệm sâu sắc cho người đọc.

Có thể nói rằng, Nguyễn Mỹ đã tạo ấn tượng mạnh mẽ ngay từ tiêu đề của tác phẩm. Bằng cách sử dụng một ẩn dụ táo bạo nhưng lại chính xác về nội dung, và bằng biểu cảm tươi mới và mạnh mẽ, bài thơ đã tạo ra một không khí hiện đại mà trước đây ít thấy trong thơ Việt Nam, ngoại trừ vài trường hợp trong trào lưu Thơ Mới. Tên của tác phẩm cũng mang một sự giàu chất thơ hơn, giống như các tác phẩm sân khấu hay điện ảnh nổi tiếng của Liên Xô như “Bi kịch lạc quan”.

2. Hoàn cảnh sáng tác Cuộc chia ly màu đỏ

Bài thơ “Cuộc chia ly màu đỏ” được sáng tác vào tháng 9 năm 1964, trong bối cảnh cuộc chiến tranh của đế quốc Mỹ đang leo thang, sử dụng không quân và hải quân tấn công miền Bắc Việt Nam, nhằm đưa đất nước trở lại thời kỳ đồ đá và lệ thuộc.

Đáp lại lời kêu gọi cứu nước của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, thanh niên toàn quốc đã đồng lòng “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”. Từ đó, những cuộc chia ly của mẹ tiễn con, vợ chồng tạm biệt nhau, người yêu lìa xa, và bạn bè chia tay nhau để tham gia các chiến trường, góp phần vào hàng ngũ bộ đội, thanh niên xung phong, và dân công hỏa tuyến…

Trong những cuộc chia ly đầy xúc động đó, trái tim của nhà thơ tan ra khi chứng kiến một cặp vợ chồng chia tay, trong đó người vợ – nhân vật chính trong bài thơ – được mô tả như “một cô gái áo đỏ”. Và từ đó, nhà thơ đã đặt cho tác phẩm của mình tựa đề: “Cuộc chia ly màu đỏ”.

Bài thơ này sau đó được công bố lần đầu trên tuần báo Văn nghệ của Hội Nhà văn Việt Nam vào năm 1964, tại miền Bắc. Đã gây sự chú ý và sự thích thú của dư luận trước vẻ đẹp mới lạ của tác phẩm thơ này.

Hoàn cảnh sáng tác Cuộc chia ly màu đỏ

3. Đọc hiểu Cuộc chia ly màu đỏ

Xác định 01 trường từ vựng có trong đoạn trích?

Trường từ vựng có trong bài là trường từ vựng màu sắc: đỏ, hồng, vàng, xanh, trắng,…

Sắc đỏ/ màu đỏ được xuất hiện nhiều lần trong đoạn trích. Chỉ ra những lần sắc đỏ/màu đỏ xuất hiện. Theo anh/chị sắc đỏ/màu đỏ ấy có ý nghĩa biểu tượng gì?

Sắc đỏ xuất hiện trong các câu:

Cuộc chia ly chói ngời sắc đỏ

Chiếc áo đỏ rực như than lửa

Tôi nhìn thấy một cô áo đỏ

Những cánh hoa đỏ vẫn còn rung nhè nhẹ

Nhưng tôi biết cái màu đỏ ấy

Sẽ là bông hoa chuối đỏ tươi

Ánh lửa hồng trên bếp.

Nghĩa là màu đỏ ấy theo đi.

Màu đỏ ấy biểu tượng cho sắc cờ đỏ, cho niềm tin vào độc lập chiến thắng.

Nêu ngắn gọn nội dung đoạn trích?

Nội dung đoạn trích mô tả những cuộc chia ly trong bối cảnh chiến tranh. Bức tranh tổng thể của đoạn thơ là sự hiện diện của những gam màu mới tươi sáng, đồng thời thể hiện tình yêu tuyệt vời giữa cô và anh. Mặc dù chúng ta phải chia xa khi anh phải ra chiến trường cứu nước, nhưng tất cả vẫn tươi đẹp như ngày nào, thể hiện sự khao khát chờ đợi chiến thắng và anh trở về.

Hãy rút ra 1 bài học có nghĩa nhất với bản thân từ bài thơ trên?

Sự tin tưởng, lạc quan và đầy tình yêu. Còn là sự cống hiến, hy sinh cho nhiệm vụ của đất nước.

4. Cảm nhận Cuộc chia ly màu đỏ hay và sâu sắc

Như chúng ta đã biết, cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước là đỉnh cao của cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, một biến động to lớn, có khả năng lay động mọi số phận, mọi tình cảm, mọi quan niệm sống của dân tộc ta. Sức thuyết phục và hấp dẫn của nó đã thống trị và tái tạo toàn bộ cuộc sống của con người bằng cái gọi là ánh sáng của lý tưởng. Và tình yêu cũng nằm trong vùng sáng đó.

Bài thơ được cấu tự ngay từ tiêu đề “Cuộc chia ly màu đỏ”. Tác phẩm như một lời tuyên bố về tình yêu cách mạng, sự chia ly không phải là nỗi đau buồn mà là một sắc đỏ tươi sáng, chia ly để anh đi cứu nước, vì một lý tưởng chung – giành lại độc lập cho Tổ Quốc. Màu đỏ cùng với tình yêu dành cho chồng và cho cách mạng là luồng cảm xúc chủ đạo trong bài thơ.

Trong khi các cuộc chia ly khác thường mang màu sắc u tối, buồn bã khi phải xa người yêu, thì trong “Cuộc chia ly màu đỏ” của Nguyễn Mỹ, chúng ta thấy được một sắc đỏ tượng trưng cho tình yêu, niềm tin, và hy vọng vào một tương lai tươi sáng. Bài thơ cũng được cấu tự theo thời gian của cuộc chia ly, đó là giai đoạn tiễn chồng lên đường vì Đất Nước.

Bắt đầu bài thơ là một cảnh sắc đỏ rực rỡ, chiếm lĩnh toàn bộ không gian. Sau đó, Nguyễn Mỹ mô tả một cô gái mặc áo đỏ, làm nổi bật cả trang thơ. Với sự nhạy cảm của mình, ông hòa mình vào không khí của cuộc chia ly, và đặt “sắc đỏ” như điểm nhấn, làm cho cuộc chia ly trở nên không còn đau buồn như thường thấy.

Thường thì khi nói đến cuộc chia ly, chúng ta thường liên tưởng đến màu sắc trầm buồn như trắng, đen… Tuy nhiên, đến với Nguyễn Mỹ, màu đỏ lại mang một sắc thái mới mẻ như “nhãn lai hồng” – biểu tượng cho loài hoa đỏ rực, kết nối với tình yêu của đôi lứa, tình yêu mà người vợ dành cho chồng sắp phải chia xa. Cô gái mặc chiếc áo đỏ nổi bật trong bức tranh chia ly, thể hiện một cuộc chia tay không hẹn ngày gặp lại.

Tuy vậy, cô gái vẫn hiện hình trong chiếc áo đỏ rực rỡ, đứng giữa vườn hoa, làm cho chiếc áo như lửa than rực cháy. Mặc dù mỗi cuộc chia tay đều đem theo nước mắt, đau buồn, và nỗi luyến tiếc, nhưng ở đây, màu đỏ đã tạo ra một không gian không có sự đau đớn.

Cảm nhận Cuộc chia ly màu đỏ hay và sâu sắc

Đó không phải là giọt nước mắt đau khổ, mà là những giọt nước mắt tự hào, biểu hiện niềm tin vào chồng và vào một Đất Nước tự do. Đó là biểu tượng của tình yêu mãnh liệt, nồng nhiệt, tình yêu cách mạng. Các cánh hoa đỏ, màu đỏ của hoa chuối cũng góp phần vào việc gợi lên kỷ niệm về chồng yêu.

Nhà thơ Nguyễn Mỹ đã một lần nữa nhấn mạnh ý nghĩa của màu đỏ trong những dòng cuối cùng của tác phẩm. “Màu đỏ như cái màu đỏ ấy” đem lại sự vĩnh cửu cho màu đỏ trong cuộc chia ly, là minh chứng cho tình yêu mãnh liệt, và niềm tin rằng chồng sẽ trở về. Màu đỏ rực rỡ ấy, xuyên suốt trong bài thơ, gắn liền với tình yêu của hai người, như là một biểu tượng của sự tự do và niềm tin vào chiến thắng của dân tộc.

Bài thơ được viết dưới dạng thơ tự do, kết hợp với nhịp điệu thơ đa dạng, Nguyễn Mỹ đã mang lại cho người đọc những cảm xúc chân thực nhất. Kết hợp với việc sử dụng các phương tiện biểu đạt cảm xúc kết hợp với việc miêu tả tự sự, cùng với việc sử dụng phép so sánh, ẩn dụ táo bạo, nhà thơ đã tạo ra một bức tranh về cuộc chia ly không phải là bi kịch u tối, mà là một cảnh tượng rực rỡ, đầy lửa cháy.

Lời kết:

Bài thơ Cuộc chia ly màu đỏ là một tác phẩm đề cập đến những cuộc chia ly trong thời chiến. Toàn bộ bài thơ được phủ lên bởi một gam màu đỏ tươi mới, thể hiện sự yêu thương và niềm tin của người phụ nữ dành cho chồng của mình.

Đây là sự khát khao chiến thắng, mong muốn giành lại độc lập cho đất nước. Bài thơ khẳng định tình yêu mãnh liệt của họ, nhưng vì lý tưởng chung của Tổ quốc, họ sẵn lòng hy sinh hạnh phúc cá nhân, nhưng vẫn dành cho nhau những tình cảm cao quý nhất. Hy vọng qua bài cảm nhận hơn sẽ giúp bạn hiểu chi tiết hơn về ý nghĩa bài thơ Cuộc chia ly màu đỏ.

4 ( 1 bình chọn )

Văn Học – Blog Văn Học Việt Nam và Thế Giới

https://vanhoc.net
Văn Học (VanHoc.Net) - Trang web văn học online, nơi chia sẻ nhiều bài viết hay về văn học - nghệ thuật, các tác phẩm văn học Việt Nam và thế giới,...và nhiều thông tin bổ ích,hấp dẫn!

Bài viết liên quan

Bài viết mới

Xem thêm